Het hunebed van Loon heeft alles wat een liefhebber kan wensen van zo’n graf. Het is groot, bijna compleet, heeft een krans van stenen eromheen en een echt ‘poortje’ waarlangs je naar binnen kunt. Kruip er maar eens doorheen, zoals de mensen dat 5000 jaar geleden deden als er een begrafenis was…. Het is trouwens het enige hunebed dat je kunt zien vanuit de trein. Let er eens op, als je van Assen naar Groningen (of omgekeerd) reist.
Beschrijving en details van D15
nummer D15
naam Loon (Looner es)
eigennaam –
gemeente Assen
eigenaar / beheerder Rijk / Staatsbosbeheer
lengte / breedte 9,6 m / 3,6 m
oorspronkelijk aantal zijstenen / dekstenen 10 / 5
ingangspartij de toegang wordt gevormd door twee paar poortzijstenen
steenkrans deze is nog grotendeels aanwezig
oriëntatie 110º 30´
coördinaten N53.0227733, E006.6131051
topografische aanduiding 237.27/560.25
Bijzonderheden: de oudste vermelding van dit hunebed gaat wellicht terug tot 1654. A. van Slichtenhorst noemt namelijk een zogeheten reusen-bed ‘by ’t Clooster te Assen’. In 1809 heeft J. hofstede gegraven in de grafkelder. Tijdens een restauratie in 1870 is D15, net als verschillende andere hunebedden, ontdaan van zijn dekheuvel. In 1952 is het gedeeltelijk onderzocht en vervolgens gerestaureerd. Rond 1965 en in 1993 is het nogmaals gerestaureerd. In 1974 zijn (illegaal) twee klokbekers (2450-2000 v.Chr.) en een plat, ca. 3,5 x 4,5 cm groot stuk koper of brons uit de ingang tot de kelder opgegreven; deze vondsten zijn kort daarna overgedragen aan het Drents Museum.
3D model
Professor Van Giffen op bezoek bij D15 in 1918
De omgeving van Assen moet zo’n 80 jaar geleden een troosteloze heidevlakte zijn geweest. We zagen dat al bij D5 en nu weer hier. Van Giffen schrijft over D15 : “Het verkeert, in weerwil van de aanwezigheid der talrijken kransstenen, in gehavenden staat”. Hij doelt hierbij waarschijnlijk op de toestand van de dekstenen. Eén geheel gefragmenteerd en de 4 overigen “gekanteld, verschoven, vergleden of overgekipt “. Met de 10 zijstenen zat het redelijk goed, maar hij plaatste grote vraagtekens bij de aanwezigheid van eventuele poortstenen. Desondanks siert D15 nu weer een prachtige en volledige ingangspartij. Resultaat van wat gis- en knutselwerk dus. Leuk voor de mensen, maar weinig wetenschappleijk als je het mij vraagt.
Het standpunt van de fotograaf is op onderstaande plattegrond met een oog aangeduid.
Plattegrond van D15 uit 1925
Uit A.E. van Giffen, De hunebedden in Nederland, Utrecht 1925-1927, plattegrond. D15
Copyright Rijksuniversiteit Groningen, Groninger Instituut voor Archeologie. Mede mogelijk gemaakt door het Wetenschappelijk Fonds van de DPV.
D15 als pentekening door Arie Goedhart
Arie Goedhart heeft alle hunebedden vastgelegd als pentekening. Het complete overzicht is te zien op www.hunebednieuwscafe.nl
