D27/Borger

Als er een hunebedden-‘Book of Records’ bestond, dan stond dit hunebed op nummer één. Het is het grootste (meer dan 22 meter lang), heeft de zwaarste deksteen van allemaal ( 20.000 kilo) en is als allereerste opgegraven (in 1685). Waarschijnlijk is het ook het drukst bezochte hunebed van allemaal. Vanaf hier loop je in een paar minuten naar het Hunebedcentrum. Als je daar op de eerste verdieping staat, kijk je uit op D27.

Beschrijving en details van D27

nummer D27
naam Borger
eigennaam –
gemeente Borger-Odoorn
eigenaar / beheerder Provincie / Het Drentse Landschap
lengte / breedte 22,6 m / 4,1 m
oorspronkelijk aantal zijstenen / dekstenen 26 / 9
ingangspartij er zijn twee paar poortzijstenen aanwezig
steenkrans –
oriëntatie 104º
coördinaten N 52 55.812; E 006 47.846
topografische aanduiding 249.83/550.16

Bijzonderheden: het hunebed werd in 1685 onderzocht door Titia Brongersma die daarover in 1686 een bericht publiceerde. Van Giffen heeft in 1938 een onderzoek ingesteld naar de steenkrans, maar door erosie en diepspitten voor de aanleg van bloembedden kon hij er geen sporen meer van terugvinden. R. Westerhoff schrijft echter in 1835: ‘Rondom heeft eene rij van kleinere steenen gelegen, waarvan de overgeblevene holten nog te zien zijn’. In 1937 en 1992 vonden restauraties plaats. In 2010 is grondradaronderzoek uitgevoerd, dat echter geen bruikbare informatie opleverde. D27 ligt naast het hunebedcentrum. Het is niet alleen het drukstbezochte hunebed van Nederland, het is ook het grootste hunebed en het eerste waarvan een beschrijving van het onderzoek bestaat.

3D model

D27 – Borger by Groningen Institute of Archaeology on Sketchfab

D27 in publicaties

Sanden, W.A.B. van der, 2011: Een hunebed in een park – Een bijdrage tot de biografie van het grote hunebed van Borger,Waardeel 31 (1), 1 -5.

D27 in knipsels en artikelen

Een hunebed in een park

Slechts weinigen weten dat er ooit een ‘parkontwerp’ is gemaakt voor het grote hunebed van Borger, D27. Dit ontwerp, dat ook werkelijk uitgevoerd is, stamt uit ca. 1903 en wordt bewaard in het Nationaal Archief in Den Haag. Provinciaal archeoloog Wijnand van der Sanden kwam dit ontwerp op het spoor en beschrijft het in jaargang 31 van het tijdschrift Waardeel, nr. 1, 2011, p.p. 1-5.

waardeel_nr-1-2011_artikel_hunebedden Download

Professor Van Giffen op bezoek bij D27 in 1918

Uit A.E. van Giffen, De hunebedden in Nederland, Utrecht 1925-1927, fig. D27

Van Giffen vond dit “grootste en meest trotsche steengraf” een meer passende omgeving waard dan het “plantsoentje” waarvan hij melding maakt. Wat dat betreft heeft hij z’n zin gekregen. De nauwkeurige beschrijving van alle 47 stenen die hij aantrof is te gedetailleerd om hier weer te geven. Maar om kort te gaan: alle 9 forse dekstenen waren aanwezig waarvan echter slechts 2 in situ (op de originele plaats), maar liefst 22 zij- en sluitstenen waarvan de meeste in situ, en een complete poort van 4 zijstenen en 1 deksteen. Zeer opmerkelijk is zijn constatering dat de 5e en 6e deksteen helften van dezelfde zwerfkei zijn!. Sporen van een dekheuvel of kransstenen treft hij niet aan, maar het leek hem onwaarschijnlijk dat die in de oorspronkelijke situatie zouden hebben ontbroken. In 1869 kocht de Staat dit monument op van de Markgenoten van Borger op.

Het standpunt van de fotograaf is op onderstaande plattegrond met een oog aangeduid.