Dit is het op twee na grootste hunebed van Nederland. De bouwers hebben het op een hoge plek in het terrein gebouwd. Zo was het vanuit de verte beter te zien. De eerste koning van ons land, Lodewijk Napoleon, zou hier met zijn paard op gereden zijn en op de grootste steen zijn gaan staan, om te laten zien wat een goede ruiter hij was.
Beschrijving en details van D45
nummer D45
naam Emmerdennen
eigennaam –
gemeente Emmen
eigenaar / beheerder Rijk / Staatsbosbeheer
lengte / breedte 18,5 m / 4,5 m
oorspronkelijk aantal zijstenen / dekstenen 20 / 9
ingangspartij deze heeft oorspronkelijk uit waarschijnlijk twee paar poortzijstenen bestaan
steenkrans deze is voor een deel door Van Giffen gereconstrueerd; bij de door hem gekozen standplaatsen mogen vraagtekens geplaatst worden
oriëntatie 77º 30´
coördinaten N 52 47.489; E 006 54.478
topografische aanduiding 257.58/534.88
Bijzonderheden: D45 wordt voor heet eerst vermeld op de Hottingerkaart (1788-1792). Het monument is ondeskundig opgeknapt in 1870 en raakte verder zwaar beschadigd door sloopwerkzaamheden rond 1885. In 1957 stelde Van Giffen een archeologisch onderzoek in, gevolgd door een restauratie. Bij Van Giffens onderzoek bleek dat de gehele keldervloer was verdwenen. Eén van de dekstenen heeft een rij ‘boor’gaten. Van een der dekstenen – de grootste – gaat het verhaal dat Lodewijk Napoleon er te paard op heeft gestaan.
3D model
D45 – Emmerdennen by Groningen Institute of Archaeology on Sketchfab
Op 4 juli 2011 is de grote platte deksteen door brandstichting gescheurd en deels in het graf gestort. De schade is begin december 2011 hersteld.
Bezoek Koning Lodewijk Napoleon Bonaparte
Op bovenstaande foto is te zien hoe het er in 1809 uit moet hebben gezien toen Koning Lodewijk Napoleon Bonaparte volgens overlevering met paard en al boven op de grote platte deksteen van D45 sprong. De koning deed in dat jaar tijdens een bezoek aan de provincie een “rondje hunebedden” op uitnodiging van de Landdrost van Drenthe, Petrus Hofstede. Die hoopte daarmee in de populaire vorst een mede-pleitbezorger voor het behoud van de Drentse monumenten te vinden. En met succes!
Professor Van Giffen op bezoek bij D45 in 1918
“Het hunebed verkeert in zeer vervallen staat, zoodat de oorspronkelijke toestand nauwelijks met zekerheid is vast te stellen “, stelt Van giffen in 1925. Een nogal hard oordeel, want hij treft wel 6 dekstenen, 2 sluitstenen, 9 zijstenen, 2 poortstenen en maar liefst 12 randstenen aan, waarvan vele in situ. Inderdaad waren de 6 (van de 9) nog aanwezige dekstenen afgegleden, verplaatst of zelfs gespleten. De 4e deksteen vertoonde boorgaten voor springstof waaruit pogingen van moedwillige vernieling blijken. Alleen de 6e grote platte deksteen steunt nog op de (4) draagstenen. Ook Van Giffen meldt de stunt van Lodewijk Napoleon en zijn paard. D45 is provinciaal eigendom.
Het standpunt van de fotograaf is op onderstaande plattegrond met een oog aangeduid.
Plattegrond van D45 uit 1925
Uit A.E. van Giffen, De hunebedden in Nederland, Utrecht 1925-1927, plattegrond. D45
Copyright Rijksuniversiteit Groningen, Groninger Instituut voor Archeologie. Mede mogelijk gemaakt door het Wetenschappelijk Fonds van de DPV.
D45 op oude ansichtkaart
D45 als pentekening door Arie Goedhart
Arie Goedhart heeft alle hunebedden vastgelegd als pentekening. Het complete overzicht is te zien op www.hunebednieuwscafe.nl
